Jerzy Adam Świdziński - Kara śmierci

Tematyka kary śmierci do dziś wzbudza niesłabnącą popularność. Temat cieszy się wielką popularnością, a słuszność jej wykonywania rodzi kontrowersje.

    * Czy wykonywanie kary śmierci jest uzasadnione moralnie?
    * Czy śmierć zbrodniarza, gwałciciela, mordercy będzie nauczką i ostrzeżeniem dla przyszłych potencjalnych ludzi, którzy pójdą ich śladem?
    * Dlaczego dyskusja nad karą śmierci stała się największą publiczną dyskusja, w której do dziś nie ma złotego środka?
    * Jakie są argumenty za karą śmierci i przeciwko jej wykonywaniu w historii ludzkości i świata?
    * Dlaczego Kościół jest „za a nawet przeciw" karze śmierci?

Fragment:

KARA ŚMIERCI W NAUCZANIU KOŚCIOŁA DO CZASÓW WSPÓŁCZESNYCH

Kształtowanie się doktryny w pierwszych wiekach chrześcijaństwa

Z okresu prześladowań chrześcijan, a więc do wydania edyktu mediolańskiego w 313 roku, zachowały się nieliczne i uboczne dane dotyczące kary śmierci w liturgiczno-kanonicznych przepisach. W najstarszym zbiorze postanowień religijno-moralnych z przełomu I i II wieku - Didache, zawarty jest wykład moralności chrześcijańskiej wzywający do zaniechania zemsty, poszanowania życia drugiego człowieka i miłosierdzia. W Tradycji apostolskiej Hipolita Rzymskiego (III w.) znajdują się między innymi wskazówki dotyczące przyjęcia nowych chętnych do katechumenatu. Wymagania te były bardzo rygorystyczne, ponieważ zakazywały przyjęcia chrztu świętego tym wszystkim, którzy sprawowali funkcje państwowe związane z użyciem siły, a więc żołnierzom i urzędnikom posługującym się prawem miecza. Z innego zbioru instrukcji kościelnych, zwanego Didaskalia, czyli katolicka nauka dwunastu Apostołów i świętych uczniów Zbawiciela naszego (III w.), dowiadujemy się natomiast, że biskupowi nie wolno było przyjmować ofiar od osób, których postępowanie było sprzeczne z piątym przykazaniem, między innymi od morderców i urzędników rzymskich przelewających bez sądu krew niewinną .
W zbiorach prawno-moralnych pierwotnego okresu rozwoju Kościoła, pragnącego żyć duchem Chrystusowym, można wyróżnić dwa stanowiska odnoszące się do problemu kary śmierci. Jedno było rygorystyczne, nie widzące możliwości pogodzenia ze sobą chrześcijaństwa z udziałem w służbie państwowej korzystającej z prawa miecza, i drugie stanowisko, w którym tego typu problem nie istniał . Podobnie kwestia ta była oceniana przez pisarzy wczesnochrześcijańskich, takich jak Tertulian, Orygenes, św. Cyprian czy Laktancjusz . Stosunek tych autorów do kary śmierci był często sceptyczny,      a niekiedy negatywny, ale nie w sposób jednoznaczny, ponieważ potępiali oni tę karę w kontekście chrześcijańskiej wizji nowej i doskonałej rzeczywistości, stojącej w opozycji do świata pogańskiego, w którym pozbawienie życia groźnych przestępców ma swoje uzasadnione miejsce w państwowym prawie karnym.


Spis treści:

WSTĘP

ROZDZIAŁ  I. MORALNE UPRAWNIENIE WŁADZY PAŃSTWOWEJ DO WYMIERZANIA KARY ŚMIERCI W ŚWIETLE PISMA ŚWIĘTEGO I NAUCZANIA KOŚCIOŁA
1.1.  KARA ŚMIERCI W PIŚMIE ŚWIĘTYM   
1.1.1.  STARY TESTAMENT   
1.1.2.  NOWY TESTAMENT  

1.2.  KARA ŚMIERCI W NAUCZANIU KOŚCIOŁA DO CZASÓW WSPÓŁCZESNYCH
1.2.1.  KSZTAŁTOWANIE SIĘ DOKTRYNY W PIERWSZYCH WIEKACH CHRZEŚCIJAŃSTWA  
1.2.2.  OKRES ŚREDNIOWIECZA   
1.2.2.1. Prawo miecza a problem inkwizycji   
1.2.2.2. Uzasadnienie godziwości kary śmierci według św. Tomasza z Akwinu   
1.2.3.  NIEZMIENNA DOPUSZCZALNOŚĆ KARY GŁÓWNEJ W CZASACH NOWOŻYTNYCH  

1.3.  KARA ŚMIERCI W NAUCZANIU JANA PAWŁA II   
1.3.1. POTWIERDZENIE AKTUALNOŚCI TRADYCYJNEJ NAUKI KOŚCIOŁA I NOWE ZASTRZEŻENIE W ENCYKLICE EVANGELIUM VITAE 
1.3.3.  APELE OJCA ŚWIĘTEGO Z 1998 I 1999 ROKU    
1.3.4.  CECHY CHARAKTERYSTYCZNE NAUCZANIA JANA PAWŁA II    

ROZDZIAŁ  II. KARA ŚMIERCI W ŚWIETLE DYSKUSJI ABOLICJONISTYCZNO-REPRESJONISTYCZNEJ 
2.1.  ABOLICJONIZM I PRAWNE UZASADNIENIA KARY KRYMINALNEJ   
2.1.1.  PODSTAWY IDEOLOGICZNE I HISTORIA ABOLICJONIZMU   
2.1.2.  KARA ŚMIERCI W MIĘDZYNARODOWYCH DOKUMENTACH CHRONIĄCYCH PRAWA CZŁOWIEKA    
2.1.3.  TEORIE KARY KRYMINALNEJ    

2.2.  RETENCJONISTYCZNA OCENA PODSTAWOWYCH ARGUMENTÓW ABOLICJONIZMU KARNEGO
2.2.1.  POGWAŁCENIE ŻYCIA I GODNOŚCI LUDZKIEJ
2.2.2.  OGÓLNOPREWENCYJNA FUNKCJA KARY ŚMIERCI 
2.2.3.  NIEODWRACALNOŚĆ KARY GŁÓWNEJ   
2.2.4.  POMYŁKA SĄDOWA 
2.2.5.  ARBITRALNOŚĆ W ORZEKANIU KARY POZBAWIENIA ŻYCIA   
2.2.6.  SPRZECZNOŚĆ KARY ŚMIERCI ZE WSPÓŁCZESNYM POZIOMEM KULTURY SPOŁECZNEJ    

ROZDZIAŁ  III. JURYDYCZNO - EKSPIATORYJNY  WYMIAR KARY  ŚMIERCI   
3.1.  KS. ŚLIPKI TEORIA MORALNEJ DOPUSZCZALNOŚCI KARY ŚMIERCI   

3.2.  KARA POZBAWIENIA ŻYCIA JAKO RESTYTUCJA NARUSZONEGO PORZĄDKU SPRAWIEDLIWOŚCI    
3.2.2.  SPRAWIEDLIWA ODPŁATA ZA MORDERSTWO  
3.2.3.  INSTYNKT ZEMSTY A SPRAWIEDLIWY ODWET   
3.2.4.  PRAGNIENIE SPRAWIEDLIWOŚCI  
3.2.5.  SPRAWIEDLIWOŚĆ A MIŁOSIERDZIE  

3.3.  KARA ŚMIERCI JAKO POKUTA I ZADOŚĆUCZYNIENIE BOGU    
3.3.1.  KARA GŁÓWNA W ASPEKCIE WOLNOŚCI I ODPOWIEDZIALNOŚCI 
3.3.2.  NAJWYŻSZY WYMIAR KARY JAKO POKUTA ZA WINĘ MORALNĄ 

ZAKOŃCZENIE

BIBLIOGRAFIA 
1.  TEKSTY ŹRÓDŁOWE
2.  NAUCZANIE KOŚCIOŁA
3.  LITERATURA PRZEDMIOTU
4.  LITERATURA POMOCNICZA 




Zobacz inne książki autora: Jerzy Adam Świdziński